Quality Manager, kwaliteitsverantwoordelijke, of kwaliteitsslaaf?

Ooit, in een ver verleden, solliciteerde ik voor de job als Quality Manager bij een groot voedingsconcern. De vraag “wat is volgens jou de belangrijkste taak van een Quality Manager?” werd gesteld door de Plant Manager. Waarop ik antwoordde dat de QM (Quality Manager) instaat voor het opzetten en implementeren van een Food Safety Systeem, m.a.w. de tools aanreiken aan de werknemers om voedselveiligheid te borgen in hun dagelijkse bezigheden, en erop toe te zien dat die tools correct , effectief en efficiënt worden gebruikt. “Fout, jongen!” riep die Plant Manager uit. Met verbazing kreeg ik te horen dat “een QM ervoor zorgt dat alle goederen die hier de deur uitgaan, beantwoorden aan de gestelde normen op gebied van kwaliteit en voedselveiligheid.” Waarna het gesprek zo goed als voorbij was, want daarvoor wou (en wil) ik mij nooit borg stellen als QM. En ik zou ook niemand in die functie aanraden iets dergelijks te ondertekenen. Stel je voor: 1 doos gaat buiten en de klant vindt een vreemd voorwerp in het product: jouw schuld!

Zo zie je maar: meningen verschillen. Ik heb ondertussen nog contact met de Plant Manager in kwestie, en hij is ondertussen wel van gedacht veranderd, maar ik merk toch dat er nog bedrijven zijn waar die ouderwetse mening leeft.

“Kwaliteit?”

“Ah, daarvoor moet je bij de QM zijn!”

Fout, fout, fout! Ten eerste: de begrippen quality en food safety worden veel te veel door elkaar gebruikt. Wat is kwaliteit? Is dat sensorische kwaliteit (geur, kleur, smaak)? Of wordt hier iets anders mee bedoeld? Vraag 100 mensen op straat wat zij verstaan onder kwaliteit, en ze zullen je allemaal iets anders vertellen. Veel beter, althans bij een voedselproducent, is te spreken van een food safety manager. Ik zie echter quasi geen vacatures met die benaming verschijnen. Een tip aan alle recruiters dezer wereld.

En ten tweede, het voldoen aan gestelde normen, of die nu vanuit de overheid komen (FAVV), vanwege de klanten (specificaties, lastenboeken), of intern (HACCP studie), is de verantwoordelijkheid van iedereen in het bedrijf. Een huizenhoog cliché, maar o zo weinig beleefd in praktijk. Een werknemer die het product maakt, een inkoper die de grondstoffen bij een leverancier zoekt, de HR verantwoordelijke die personeel zoekt, de general manager die investeringen goedkeurt, ze hebben allemaal hun verantwoordelijkheid. Even terzijde: het lijkt mij dan ook niet meer dan logisch dat al deze mensen tijdens een food safety audit eens aan de tand gevoeld worden (meestal stuift iedereen na de openingsmeeting in zijn bureau, op gevaar om toch maar in het vizier van de auditor te lopen).

Dit brengt me bij het begrip “manager”. “To manage” betekent zoveel als “beheren”. Jawel, het systeem op poten zetten, ervoor zorgen dat het draait, en bijsturen waar nodig. En dus NIET: alle controles zelf gaan doen, alle klachten beantwoorden aan de klanten, verzuipen in het papierwerk van productspecificaties invullen voor klanten, etc… Te veel werkjes die al te vlug op het bureau van de quality manager, excusez-moi, de food safety manager, belanden. Van een financieel manager wordt toch ook niet verwacht dat hij alle betalingen zelf uitvoert? Of verricht een general manager soms alle taken die in een bedrijf geacht worden te gebeuren? Rijdt een logistiek manager zelf met de vrachtwagen? I don’t think so. En toch bestaat nog té veel het idee dat de food safety manager alles “doet” wat met kwaliteit/food safety te maken heeft.

Eentje die nog véél slechter wordt ingevuld in de praktijk, is de QC manager, ofte “quality control” manager. In de Engelse les die ik destijds kreeg, leerde ik van mijn leraar dat “to control” het beheersen inhield, daar waar ons Vlaams “controleren” in het Engels “to check” is. En ook hier weer worden vele lijncontroles in een gemiddelde fabriek doorgeschoven naar de QC manager. Stop! Zie er op toe dat de QC manager zeker is dat de controles gebeuren, maar laat de controles zelf over aan de operatoren aan de lijn! Zij maken het product, en zij zitten er constant met hun neus bovenop. Laat hén de checks uitvoeren, en hun betrokkenheid zal alleen maar verhogen. En de QC manager zal minder gefrustreerd rondlopen op het werk van al die routinesleur…

Een mooie job toch, in food safety, niet? Ben benieuwd naar jouw mening! Stuur ze in een mailtje naar info@aplusquality.be of laat je reactie hieronder achter.