Wat met het verlengen van de houdbaarheid?

Ken je het verschil tussen een THT en TGT? Een THT is een datum van minimale houdbaarheid (Tenminste Houdbaar Tot) en TGT is de uiterste houdbaarheidsdatum (Te Gebruiken Tot). Dat wil zeggen dat alle producten met een TGT niet meer mogen geconsumeerd worden voorbij die datum omdat er anders een voedselveiligheidsrisico bestaat (denk aan filet américain, gerookte zalm, vers vlees). In de omzendbrief van 20 januari 2023 onderstreept het FAVV nog eens dat het  de verantwoordelijkheid is en blijft van het bedrijf om te bepalen of een product een TGT dan wel een THT moet dragen.

Herverpakken mag de TGT niet verlengen

De grootste verandering in de omzendbrief is de toelichting dat producten met een TGT die herverpakt worden, eventueel na manipulatie van het naakte product, maar ZONDER een bijkomende afdodingsstap (verhitten, zouten, etc.), nooit een nieuwe TGT kunnen krijgen die langer is dan de oorspronkelijke TGT. Uitzonderingen hierop zijn producten die worden herverpakt in wat men heet een “actieve verpakking”. Dergelijke verpakkingen zijn bedoeld om de houdbaarheid te verlengen of de toestand van het levensmiddel te handhaven of te verbeteren.

Validatie is key

Met andere woorden: het bepalen van de houdbaarheid is geen gemakkelijke kwestie. Sales wil liefst een zo lang mogelijke houdbaarheid aanbieden aan klanten, productie wil liefst zoveel mogelijk stock opbouwen door zo groot mogelijke runs te draaien, en kwaliteit wil liefst een zo veilig mogelijk product. Dan komt het er dus op aan om als kwaliteitsdienst een goede validatie uit te voeren van je houdbaarheidstermijn. Van zodra eigenschappen zoals suikergehalte, zoutgehalte, vochtgehalte, pH, etc. wijzigen, dient de houdbaarheid van het product ge-hervalideerd te worden. Veelal zie ik dat er op dat ogenblik geredeneerd wordt in termen van snelheid: de klant moest het product gisteren al in de rekken hebben en hij verwacht een houdbaarheid van 4 weken. Lastig! Op zo’n moment komt het erop aan om voet bij stuk te houden. Sales begrijpt ook wel dat het risico van een niet gevalideerd product in de rekken vele keren meer zal kosten (bij een eventuele recall) in vergelijking met nog een beetje te wachten.

Dus, kwaliteitsmensen: neem jullie rol op, en communiceer waarom je zo vervelend doet over die houdbaarheid. Het vaak gehoorde excuus dat de consument het product “toch onmiddellijk consumeert na aankoop”, is je reinste onzin. Als je een houdbaarheidsdatum garandeert op het etiket, dan moet het product ook veilig zijn tot de laatste dag.

Compliance = bewijzen

Let wel: bij issues met de houdbaarheid moet je de bewijzen op tafel kunnen gooien hoe je aan die houdbaarheidstermijn bent gekomen. Dit kunnen microbiologische analyseresultaten zijn, organoleptische beoordelingen, of ook predictive modelling resultaten (om de uitgroei van mogelijke pathogenen te voorspellen).  Hou je documentatiesysteem dus op orde en zorg dat dit actueel blijft.  Vergeet niet: statistisch gezien heeft 1 microbiologische analyse weinig waarde. Het is dus zeker niet verboden, en zelfs aan te raden, om je houdbaarheid verificaties van tijd tot tijd eens te herhalen.

Heb je hulp nodig bij het bepalen van je houdbaarheden of het opzetten van je validatiestudies? Neem gerust contact op.

Ik zoek houdbaarheid hulp

Alexander Platteeuw